• Energy Research
• 2016-2025close
• engineering and technology close
• Turkish close

In this study, casting, microstructure, mechanical and in vitro corrosion properties of 0.5% (Zn and Nd) element added Mg-3%Ag cast alloys were investigated. According to the results of the experiment, it was observed that the grains got refined with the effect of Zn element added to the alloys and thus some mechanical properties of the alloys increased. The highest hardness value was observed in the alloy (Mg-3Ag-0.5Nd) created by the addition of Nd element. After the corrosion tests, differences were determined depending on the alloying elements. It has been determined that the secondary phases seen in the structure of the alloys have an effect on the mechanical and corrosion properties of these alloys. According to all these results, it was concluded that Mg-Ag alloys are required and open for development in the field of biomaterials. Bu çalışmada, %0,5 oranlarında (Zn ve Nd) element ilaveli Mg-%3Ag döküm alaşımlarının, mikroyapı, mekanik, in vitro korozyon özellikleri incelenmiştir. Deney sonuçlarına göre, alaşımlara ilave edilen Zn elementinin etkisiyle (Mg-3Ag-0,5Zn) alaşımda tanelerin inceldiği ve bu sayede alaşımların bazı mekanik özelliklerinin de arttığı gözlenmiştir. Nd elementi ilavesi ile oluşturulan (Mg-3Ag-0,5Nd) alaşımında ise en yüksek sertlik değeri gözlenmiştir. Korozyon testleri sonrasında ise alaşım elementlerine bağlı olarak farklı korozyon değerleri tespit edilmiştir. Alaşımların yapısında tespit edilen ikincil fazların, alaşımların mekanik özelliklerine ve korozyon özelliklerine etki ettiği tespit edilmiştir. Tüm bu sonuçlar neticesinde Mg-Ag alaşımlarının biyomalzeme alanında gelişime açık ve ihtiyaç duyduğu kanısına varılmıştır.

In this study, casting, microstructure, mechanical and in vitro corrosion properties of 0.5% (Zn and Nd) element added Mg-3%Ag cast alloys were investigated. According to the results of the experiment, it was observed that the grains got refined with the effect of Zn element added to the alloys and thus some mechanical properties of the alloys increased. The highest hardness value was observed in the alloy (Mg-3Ag-0.5Nd) created by the addition of Nd element. After the corrosion tests, differences were determined depending on the alloying elements. It has been determined that the secondary phases seen in the structure of the alloys have an effect on the mechanical and corrosion properties of these alloys. According to all these results, it was concluded that Mg-Ag alloys are required and open for development in the field of biomaterials. Bu çalışmada, %0,5 oranlarında (Zn ve Nd) element ilaveli Mg-%3Ag döküm alaşımlarının, mikroyapı, mekanik, in vitro korozyon özellikleri incelenmiştir. Deney sonuçlarına göre, alaşımlara ilave edilen Zn elementinin etkisiyle (Mg-3Ag-0,5Zn) alaşımda tanelerin inceldiği ve bu sayede alaşımların bazı mekanik özelliklerinin de arttığı gözlenmiştir. Nd elementi ilavesi ile oluşturulan (Mg-3Ag-0,5Nd) alaşımında ise en yüksek sertlik değeri gözlenmiştir. Korozyon testleri sonrasında ise alaşım elementlerine bağlı olarak farklı korozyon değerleri tespit edilmiştir. Alaşımların yapısında tespit edilen ikincil fazların, alaşımların mekanik özelliklerine ve korozyon özelliklerine etki ettiği tespit edilmiştir. Tüm bu sonuçlar neticesinde Mg-Ag alaşımlarının biyomalzeme alanında gelişime açık ve ihtiyaç duyduğu kanısına varılmıştır.

Kur’ân-ı Kerîm’in nüzûlüyle birlikte başlayan Kur’ân eğitim tarihinin önemli bir boyutunu kıraat faaliyetleri oluşturur. Gerek Hz. Peygamber döneminde gerekse onun vefatından sonraki süreçte, Müslümanların Kur’ân kıraatlerini yaymaya yönelik eğitim-öğretim faaliyetleri devam etmiştir. Bu bağlamda müesseseler kurulmuş, kıraat ilmi eğitimine dönük eserler yazılmış ve metotlar geliştirilerek kıraat ilminin yayılmasına katkıda bulunulmuştur. Osmanlı’nın son döneminde ve Cumhuriyetin ilk yıllarında kıraat eğitim-öğretiminde, -ülkemiz adına- bir fetret dönemi yaşanmıştır. Uzun yıllar devletin gözetiminde ve resmî kurumları vasıtasıyla gerçekleştirilen kıraat ilmi eğitim-öğretimi, Tevhid-i Tedrisat Kanunu’nun çıkarılmasından sonra Türkiye’de gayr-ı resmî olarak yürütülmüş, bu ilmi okutan ehil hocaların azalmasıyla kıraat ilmine yönelik faaliyetler zamanla yok olma riskiyle karşı karşıya kalmıştır. Ülkemizde, son yıllarda aşere-takrîb-tayyibe tedrisine yönelik ihtisas kurslarının ve buralarda yetişenlerin sayısının hızla artması, üzerinde müstakil bir çalışmayı hak etmektedir. Özetİslâm eğitim tarihinde, kıraat ilmi sahasında pek çok âlim yetişmiş, çok sayıda eser kaleme alınmış ve pratik tarafıyla bu ilmin tedrisine devam edilegelmiştir. Kur’ân kelimelerinin telaffuz farklılıklarını konu edinen bu köklü ilmin tahsiline yönelik, zamanla birtakım müesseseler kurulmuş ve kıraat ilmi eğitiminin tarihsel sürecinde birtakım metotlar geliştirilmiştir.Kaynaklarda, kıraat ilminin Anadolu’ya ne zaman ve kimin vasıtasıyla geldiği tam olarak belli değildir. Osmanlı coğrafyasının kıraat ilmiyle tanışması, İbnü’l-Cezerî’nin öğrencisi Hatîb Abdulmü’min Rûmî’nin Bursa’daki kıraat eğitim-öğretim faaliyetlerine başlamasıyla gerçekleşmiştir. Ancak Osmanlı’da, kıraat ilmi tedrisatının İbnü’l-Cezerî ile müesses bir yapı arz ettiği ve resmiyet kazandığı ifade edilir. Dolayısıyla Türkler’in kıraat ilmiyle tanışmaları, İbnü’l-Cezerî’nin Bursa’ya gelişinin öncesine tekabül eder.Osmanlı coğrafyasında, XI-XIII. asırlar arasında kıraat ilmi ve tedrisatı en parlak dönemini yaşamış, yedi ve on kıraat olmak üzere eğitim-öğretim faaliyetleri yürütülmüştür. Yine Dânî, Şâtıbî ve İbnü’l-Cezerî gibi âlimlerin eserleri esas alınarak birçok müellif, tedrisata dönük yardımcı kaynaklar telif ederek uygulamaya koymuşlardır. Bu sayede kıraat eğitim-öğretimi daha pratik hale getirilmiş ve belirli usûller çerçevesinde okutulmaya başlanmıştır. XIII. asır sonları, aynı zamanda yedi kıraati esas alan seb‘a tarîki tedrisatının ülkemizde yavaş yavaş yerini on kıraati temel alan aşere tarîkine bıraktığı dönemdir. Böylece kıraat müfredatında, seb‘a tarîki okunmadan doğrudan aşere tarîkine geçilmiştir.Ülkemizde kıraat eğitim-öğretimi, 3 Mart 1924’te Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile birlikte medreselerin ilgâsına kadar dâru’l-kurrâ denilen ihtisas merkezlerinde yapılırken, medreselerin kapanmasıyla resmî olarak kesintiye uğramıştır. Cumhuriyetin kuruluşundan 1968 yılına kadar kıraat ilmi, kurumsal seviyede tedris edilememiş ancak özverili üstâdların şahsî gayretleriyle okutulmuştur. Bu tarihe kadar kıraat ilmi eğitim-öğretiminin devlet eliyle yürütülmemesi ya da bu ilme ilgi duyanların teşvik edilmemesi gibi sebeplerle kıraat ilmini okuyup-okutanların sayısı gün geçtikçe azalarak neredeyse bu ilim yok olmaya yüz tutmuştur. 1968 yılında ise dönemin Diyanet İşleri Başkan Yardımcısı Tayyar Altıkulaç’ın girişimiyle Mehmed Rüşdü Aşıkkutlu riyâsetinde resmî olarak kıraat ilmi yeniden tahsil edilmeye başlanmıştır. Bu tarihte, Diyanet İşleri Başkanlığının görevlendirmesiyle kurumun bazı personeli, hizmet içi eğitim kapsamında, Aşıkkutlu’dan kıraat derslerini tahsil etmek üzere Trabzon’un Of ilçesine bağlı Çifaruksa/Uğurlu beldesine gönderilmiştir.İstanbul Haseki Eğitim Merkezi’nin 1976 yılında Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından açılmasıyla birlikte Aşere-Takrîb-Tayyibe İhtisas Kursu, eğitim merkezi düzeyinde hizmete giren ilk kurs olmuştur. Burada Aşıkkutlu Mısır tarîkini, Gürses ise İstanbul tarîkini temsil etmek üzere her iki tarîkle birlikte kıraat tedrisatı sürdürülmüştür. Bu ihtisas kurslarının üçer yıllık dönemler halinde yapılması öngörülmüş ve sınavla kursiyer kabul edilmeye başlanmıştır. 1976-1979 yılları arasındaki ilk dönem sonunda kurs her iki tarîkten de ilk mezunlarını vermiştir.Diyanet İşleri Başkanlığı önceden belirlediği tarihlerde, teşkilat bünyesinde veya diğer kurumlarda görev yapan yahut özel sektörde çalışan, kendi imkânları ve özel gayretleriyle aşere-takrîb eğitimini tamamlamış ve icâzet almış olan kimseler için hizmet içi eğitim belgesi sınavı düzenlemektedir. Yazılı ve sözlü olmak üzere iki aşamalı bu sınavda başarılı olanlara, söz konusu belge verilmektedir. Başkanlığın ilk defa 2010 yılında ve iki yılda bir defa olacak şekilde gerçekleştirdiği “Aşere-Takrîb Kursunu Dışarıdan Okuyanlar İçin Belge Sınavı” adlı sınavla -2018 yılı itibariyle- 184 kişi bu belgeyi almaya hak kazanmıştır. Ülkemizdeki kıraat eğitiminde, öğrencilerin aşerenin temel kâidelerini öğrendiklerinde, rivâyetleri birbirinden ayırt etme alışkanlığı kazanmasına yönelik infirâd yöntemiyle, Kur’ân’ın ilk 5-10 sayfası her öğrenciye aşere tarîki üzere yazdırılır ve okutulur. Ülkemizde kıraat eğitim-öğretiminde, infirâd yöntemiyle bir süre okuyan öğrenciye kıraat kavramları, kâideleri, imam ve râvî sıralaması gibi hususlarda alışkanlık kazandırdıktan sonra, indirâc yöntemiyle tüm Kur’ân’ın aşere sûreti her bir öğrenciye yazdırılıp okutulur. Kıraat ilmi tedrisatıyla uğraşan âlimlerin, öğretimde takip ettikleri kaynaklar ve metotlar, bulundukları bölgelerde yaygınlaşarak o bölgenin adıyla bilinir olmuştur. Bu bağlamda Osmanlı coğrafyasında kıraat ilmi, İstanbul ve Mısır tarîkleri olmak üzere iki usûlle okutulagelmiştir. Günümüz Türkiye’sinde, aynı şekilde bu iki tarîk üzere tahsil edilmeye devam etmektedir. Ülkemizde hâlihazırda yürütülen kıraat tedrisatında, İstanbul tarîkini Sûfî mesleği temsil etmekte ve başta İstanbul olmak üzere birçok merkezde kıraat eğitimi bu mesleğe göre yürütülmektedir. Halen Pendik, Müftü Yusuf Karali, Haseki Abdurrahman Gürses Eğitim Merkezleri’nde bu meslek okutulmaktadır. Ülkemizdeki son devir kıraat âlimlerinden Mehmed Rüşdü Aşıkkutlu ve Gönenli Mehmed Öğütçü, Mısır tarîkinin temsilcileridir. Ülkemizde Mısır tarîki, takip edilen ve yaygın olarak benimsenip uygulanmasıyla günümüzde Atâullah mesleğiyle temsil edilmektedir.Günümüzde kıraat eğitim-öğretiminde, özellikle ilk başlarda edâ yöntemi uygulanmaktadır. Böylece öğrenci, hocasından kıraatin uygulamasını bizzat işitmiş ve hocasına dersi sunmuş olur. Eğitim sürecinin ilerleyen aşamalarında, öğrenci dersi icrâda meleke kesbettikten sonra semâ‘ uygulamasının yoğunluğu azaltılır ve arz uygulamasına ağırlık verilir. Kıraat eğitiminde takip edilen programa gelince, klasik usûlde olduğu gibi günümüzde de ülkemizde takip edilen program aynı şekildedir. Buna göre tedriste aşere, takrîb ve tayyibe olmak üzere üç program takip edilir. Öte yandan kıraat okumaya başlayan kişinin sağlam hâfız olması ve Âsım kıraatinin Hafs rivâyetine göre tecvîd ilmini iyi bilip uygulayabilmesi şarttır. Böyle olmakla birlikte tecvîd ilmindeki uygulamaların pekişmesine yönelik müfredatta tecvîd dersi yer alır. Qur’ān Recitation (qirā’āt) activities constitute a good part of the Qur’ān education history starting with the revealation of the Qur’ān. In Prophet Muḥammad’s era and after his death, education and teaching activities for spreading the Qur’ān recitations were maintained by muslims. Several institutions were built for this purpose, and many works are written for qirā’ātscience education and methods developed made a big contribution to the spreading of qur’ān recitation science. An Interregnum period for qirā’ātscience has happened at the last period of Ottomans and first years of Republic of Turkey. Qirā’ātScience, under the state supervision and by formal institutions for many years, were sustained in an informal way after the law on unification of education were introduced. With the decrease of teachers, the education of the Qur’ān recitation faced a difficult time and almost nearly ceased. In our country, increasing of the expertness courses and number of men who trained in this places in recent years deserve a separate study, particularly on this subject. SummaryThere are many scholars who have studied the recitation of the Qur’ān (qirā’āt), and many papers that have been written on this subject analysing it by means of practice. Some institutions are founded with the purpose of teaching qirā’ātand a number of different methods have been developed in the historical process of qirā’āt.It is not clear when the knowledge of qur’ānic recitation first emerged in the region of Anatolia. In the Ottoman Empire, Khaṭīb ‘Abdulmu’min Rūmī who was tutee of Ibn al-Cezerī started to accept students for teaching qirā’ātin Bursa. Since then, qirā’ātbecame an official discipline of Islamic sciences. Evidently, the time Turks learned qirā’ātshould be before Ibn al-Cezerī’s arrival to Bursa.The brightest era of the qirā’ātand its institutionalisation was between XI-XIII centuries during the reign of the Ottoman Empire. Not only did training and teaching activities took place as seven and ten recitations, but authors also wrote books as supplementary references by depending on the works of the scholars such as Dānī, Shāṭıbī and Ibn al-Cezerī. Thus, the scholars made education practical and started to teach it as part of certain methods. The end of the 13th century was the time when sab‘a(seven) method based on seven recitations was superseded by ‘ashara(ten) method based on ten recitations. That is, the sab‘amethod was replaced by the ‘asharamethod in the country.The education of qirā’ātwhich were taught in expert institutions known as dār al-qurrāuntill the closure of madrasas was officially interrupted with the the law on unification of education on 3rd March 1924 in Turkey. The education of qirā’ātwas not officially given from the Republic of Turkey to 1968, but it was taught by self-abnegating scholars with their own efforts. The teaching of qirā’ātalmost disappeared due to some reasons such as education which wasn’t officially given by the state and the lack of encouragement for people interested in qirā’ātuntil 1968. The education of qirā’ātlater became official with the initiation of Tayyar Altıkulaç who was the vice president of religious affairs under the presidency of Mehmed Rüşdü Aşıkkutlu in 1968. At that time, a number of staffs were sent to the town Çifaruksa/Uğurlu in Of /Trabzon for the job training with the appointment of the presidency of religious affairs in order to get education from Aşıkkutlu. The specialized training course named as ‘Ashera-Taqrīb-Ṭayyibah’ was the first course about qirā’ātwith the opening of Istanbul Haseki Training Center by the presidency of religious affairs in 1976. The education of qirā’ātwas carried out by Aşıkkutlu who used Egypt method and Gürses used Istanbul method. These specialized training courses were made as periods of 3 years and trainees were begun to be admitted by taking an exam. The first students graduated who learned both methods at the end of the first period which was between 1976 and 1979. The presidency of religious affairs held the exam at a predetermined time for issuing in-service training certification to people, who have worked within its own institution, other institutions and in the private sector, and completed the education on ‘asharamethod with their own efforts and got a degree. This certification has been given to people who succeeded in the written and oral examinations. 184 people got the certification after taking the exam entitled as ‘the exam for external students in the ‘ashara-taqrībcourse’ which was taken place biennially and for the first time in 2010. When students have learned the fundamental principles of ‘ashara method, the first five-ten pages of the Qur’ān were read and indited with regard to distinguish narratives from each other with infirād method. ‘Asheraanalysis of the Qur’ān was indited and read with indirāc method for each student after being taught about certain issues such as the concepts of qirā’āt, its principles, and the grading of the imāmand rāvito students who get education with infirād method in qirā’āteducation in the country. Sources and methods used by scholars who are engaged in qirā’āteducation have become widespread in regions; and these methods have gone under the name of those regions.In this context, the science of qirā’ātwas taught with Istanbul and Egypt methods in the Ottoman Empire. These methods have still been valid in today’s Turkey. Sūfī profession stands for Istanbul method and qirā’āteducation is given with regard to this profession in notably Istanbul and several centers. The education of this profession is given in Pendik, Müftü Yusuf Karali and Haseki Abdurrahman Gürses training centers. Mehmed Rüşdü Aşıkkutlu who was one of the latest period scholars and Gönenli Mehmed are representatives of Egypt method. At the present time, Egypt method is represented as Atāullah profession by reason of the fact that it is commonly followed, adopted and conducted in the country.Nowadays, the edāmethod is used especially at the beginning of qirā’āteducation. Thus, student hears what instructor reads and gives a presentation. Instructors concentrate on the practice arzin the ongoing process and ease off on practice samʿaafter student implemented the lesson. At the present time, the curriculum followed in the qirā’āteducation is the same as the classic method in the country. The ‘Ashera, Taqrīb and Ṭayyibah’ methods were used in education. On the other hand, the person who recites should be a decent ḥāfiẓand know the science of tajweedwell in compliance with Hafs narrative of Asım and implement it. Notwithstanding that, there is the tajweedlesson in curriculum in order to strengthen implementations of the science of tajweed.

Kur’ân-ı Kerîm’in nüzûlüyle birlikte başlayan Kur’ân eğitim tarihinin önemli bir boyutunu kıraat faaliyetleri oluşturur. Gerek Hz. Peygamber döneminde gerekse onun vefatından sonraki süreçte, Müslümanların Kur’ân kıraatlerini yaymaya yönelik eğitim-öğretim faaliyetleri devam etmiştir. Bu bağlamda müesseseler kurulmuş, kıraat ilmi eğitimine dönük eserler yazılmış ve metotlar geliştirilerek kıraat ilminin yayılmasına katkıda bulunulmuştur. Osmanlı’nın son döneminde ve Cumhuriyetin ilk yıllarında kıraat eğitim-öğretiminde, -ülkemiz adına- bir fetret dönemi yaşanmıştır. Uzun yıllar devletin gözetiminde ve resmî kurumları vasıtasıyla gerçekleştirilen kıraat ilmi eğitim-öğretimi, Tevhid-i Tedrisat Kanunu’nun çıkarılmasından sonra Türkiye’de gayr-ı resmî olarak yürütülmüş, bu ilmi okutan ehil hocaların azalmasıyla kıraat ilmine yönelik faaliyetler zamanla yok olma riskiyle karşı karşıya kalmıştır. Ülkemizde, son yıllarda aşere-takrîb-tayyibe tedrisine yönelik ihtisas kurslarının ve buralarda yetişenlerin sayısının hızla artması, üzerinde müstakil bir çalışmayı hak etmektedir. Özetİslâm eğitim tarihinde, kıraat ilmi sahasında pek çok âlim yetişmiş, çok sayıda eser kaleme alınmış ve pratik tarafıyla bu ilmin tedrisine devam edilegelmiştir. Kur’ân kelimelerinin telaffuz farklılıklarını konu edinen bu köklü ilmin tahsiline yönelik, zamanla birtakım müesseseler kurulmuş ve kıraat ilmi eğitiminin tarihsel sürecinde birtakım metotlar geliştirilmiştir.Kaynaklarda, kıraat ilminin Anadolu’ya ne zaman ve kimin vasıtasıyla geldiği tam olarak belli değildir. Osmanlı coğrafyasının kıraat ilmiyle tanışması, İbnü’l-Cezerî’nin öğrencisi Hatîb Abdulmü’min Rûmî’nin Bursa’daki kıraat eğitim-öğretim faaliyetlerine başlamasıyla gerçekleşmiştir. Ancak Osmanlı’da, kıraat ilmi tedrisatının İbnü’l-Cezerî ile müesses bir yapı arz ettiği ve resmiyet kazandığı ifade edilir. Dolayısıyla Türkler’in kıraat ilmiyle tanışmaları, İbnü’l-Cezerî’nin Bursa’ya gelişinin öncesine tekabül eder.Osmanlı coğrafyasında, XI-XIII. asırlar arasında kıraat ilmi ve tedrisatı en parlak dönemini yaşamış, yedi ve on kıraat olmak üzere eğitim-öğretim faaliyetleri yürütülmüştür. Yine Dânî, Şâtıbî ve İbnü’l-Cezerî gibi âlimlerin eserleri esas alınarak birçok müellif, tedrisata dönük yardımcı kaynaklar telif ederek uygulamaya koymuşlardır. Bu sayede kıraat eğitim-öğretimi daha pratik hale getirilmiş ve belirli usûller çerçevesinde okutulmaya başlanmıştır. XIII. asır sonları, aynı zamanda yedi kıraati esas alan seb‘a tarîki tedrisatının ülkemizde yavaş yavaş yerini on kıraati temel alan aşere tarîkine bıraktığı dönemdir. Böylece kıraat müfredatında, seb‘a tarîki okunmadan doğrudan aşere tarîkine geçilmiştir.Ülkemizde kıraat eğitim-öğretimi, 3 Mart 1924’te Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile birlikte medreselerin ilgâsına kadar dâru’l-kurrâ denilen ihtisas merkezlerinde yapılırken, medreselerin kapanmasıyla resmî olarak kesintiye uğramıştır. Cumhuriyetin kuruluşundan 1968 yılına kadar kıraat ilmi, kurumsal seviyede tedris edilememiş ancak özverili üstâdların şahsî gayretleriyle okutulmuştur. Bu tarihe kadar kıraat ilmi eğitim-öğretiminin devlet eliyle yürütülmemesi ya da bu ilme ilgi duyanların teşvik edilmemesi gibi sebeplerle kıraat ilmini okuyup-okutanların sayısı gün geçtikçe azalarak neredeyse bu ilim yok olmaya yüz tutmuştur. 1968 yılında ise dönemin Diyanet İşleri Başkan Yardımcısı Tayyar Altıkulaç’ın girişimiyle Mehmed Rüşdü Aşıkkutlu riyâsetinde resmî olarak kıraat ilmi yeniden tahsil edilmeye başlanmıştır. Bu tarihte, Diyanet İşleri Başkanlığının görevlendirmesiyle kurumun bazı personeli, hizmet içi eğitim kapsamında, Aşıkkutlu’dan kıraat derslerini tahsil etmek üzere Trabzon’un Of ilçesine bağlı Çifaruksa/Uğurlu beldesine gönderilmiştir.İstanbul Haseki Eğitim Merkezi’nin 1976 yılında Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından açılmasıyla birlikte Aşere-Takrîb-Tayyibe İhtisas Kursu, eğitim merkezi düzeyinde hizmete giren ilk kurs olmuştur. Burada Aşıkkutlu Mısır tarîkini, Gürses ise İstanbul tarîkini temsil etmek üzere her iki tarîkle birlikte kıraat tedrisatı sürdürülmüştür. Bu ihtisas kurslarının üçer yıllık dönemler halinde yapılması öngörülmüş ve sınavla kursiyer kabul edilmeye başlanmıştır. 1976-1979 yılları arasındaki ilk dönem sonunda kurs her iki tarîkten de ilk mezunlarını vermiştir.Diyanet İşleri Başkanlığı önceden belirlediği tarihlerde, teşkilat bünyesinde veya diğer kurumlarda görev yapan yahut özel sektörde çalışan, kendi imkânları ve özel gayretleriyle aşere-takrîb eğitimini tamamlamış ve icâzet almış olan kimseler için hizmet içi eğitim belgesi sınavı düzenlemektedir. Yazılı ve sözlü olmak üzere iki aşamalı bu sınavda başarılı olanlara, söz konusu belge verilmektedir. Başkanlığın ilk defa 2010 yılında ve iki yılda bir defa olacak şekilde gerçekleştirdiği “Aşere-Takrîb Kursunu Dışarıdan Okuyanlar İçin Belge Sınavı” adlı sınavla -2018 yılı itibariyle- 184 kişi bu belgeyi almaya hak kazanmıştır. Ülkemizdeki kıraat eğitiminde, öğrencilerin aşerenin temel kâidelerini öğrendiklerinde, rivâyetleri birbirinden ayırt etme alışkanlığı kazanmasına yönelik infirâd yöntemiyle, Kur’ân’ın ilk 5-10 sayfası her öğrenciye aşere tarîki üzere yazdırılır ve okutulur. Ülkemizde kıraat eğitim-öğretiminde, infirâd yöntemiyle bir süre okuyan öğrenciye kıraat kavramları, kâideleri, imam ve râvî sıralaması gibi hususlarda alışkanlık kazandırdıktan sonra, indirâc yöntemiyle tüm Kur’ân’ın aşere sûreti her bir öğrenciye yazdırılıp okutulur. Kıraat ilmi tedrisatıyla uğraşan âlimlerin, öğretimde takip ettikleri kaynaklar ve metotlar, bulundukları bölgelerde yaygınlaşarak o bölgenin adıyla bilinir olmuştur. Bu bağlamda Osmanlı coğrafyasında kıraat ilmi, İstanbul ve Mısır tarîkleri olmak üzere iki usûlle okutulagelmiştir. Günümüz Türkiye’sinde, aynı şekilde bu iki tarîk üzere tahsil edilmeye devam etmektedir. Ülkemizde hâlihazırda yürütülen kıraat tedrisatında, İstanbul tarîkini Sûfî mesleği temsil etmekte ve başta İstanbul olmak üzere birçok merkezde kıraat eğitimi bu mesleğe göre yürütülmektedir. Halen Pendik, Müftü Yusuf Karali, Haseki Abdurrahman Gürses Eğitim Merkezleri’nde bu meslek okutulmaktadır. Ülkemizdeki son devir kıraat âlimlerinden Mehmed Rüşdü Aşıkkutlu ve Gönenli Mehmed Öğütçü, Mısır tarîkinin temsilcileridir. Ülkemizde Mısır tarîki, takip edilen ve yaygın olarak benimsenip uygulanmasıyla günümüzde Atâullah mesleğiyle temsil edilmektedir.Günümüzde kıraat eğitim-öğretiminde, özellikle ilk başlarda edâ yöntemi uygulanmaktadır. Böylece öğrenci, hocasından kıraatin uygulamasını bizzat işitmiş ve hocasına dersi sunmuş olur. Eğitim sürecinin ilerleyen aşamalarında, öğrenci dersi icrâda meleke kesbettikten sonra semâ‘ uygulamasının yoğunluğu azaltılır ve arz uygulamasına ağırlık verilir. Kıraat eğitiminde takip edilen programa gelince, klasik usûlde olduğu gibi günümüzde de ülkemizde takip edilen program aynı şekildedir. Buna göre tedriste aşere, takrîb ve tayyibe olmak üzere üç program takip edilir. Öte yandan kıraat okumaya başlayan kişinin sağlam hâfız olması ve Âsım kıraatinin Hafs rivâyetine göre tecvîd ilmini iyi bilip uygulayabilmesi şarttır. Böyle olmakla birlikte tecvîd ilmindeki uygulamaların pekişmesine yönelik müfredatta tecvîd dersi yer alır. Qur’ān Recitation (qirā’āt) activities constitute a good part of the Qur’ān education history starting with the revealation of the Qur’ān. In Prophet Muḥammad’s era and after his death, education and teaching activities for spreading the Qur’ān recitations were maintained by muslims. Several institutions were built for this purpose, and many works are written for qirā’ātscience education and methods developed made a big contribution to the spreading of qur’ān recitation science. An Interregnum period for qirā’ātscience has happened at the last period of Ottomans and first years of Republic of Turkey. Qirā’ātScience, under the state supervision and by formal institutions for many years, were sustained in an informal way after the law on unification of education were introduced. With the decrease of teachers, the education of the Qur’ān recitation faced a difficult time and almost nearly ceased. In our country, increasing of the expertness courses and number of men who trained in this places in recent years deserve a separate study, particularly on this subject. SummaryThere are many scholars who have studied the recitation of the Qur’ān (qirā’āt), and many papers that have been written on this subject analysing it by means of practice. Some institutions are founded with the purpose of teaching qirā’ātand a number of different methods have been developed in the historical process of qirā’āt.It is not clear when the knowledge of qur’ānic recitation first emerged in the region of Anatolia. In the Ottoman Empire, Khaṭīb ‘Abdulmu’min Rūmī who was tutee of Ibn al-Cezerī started to accept students for teaching qirā’ātin Bursa. Since then, qirā’ātbecame an official discipline of Islamic sciences. Evidently, the time Turks learned qirā’ātshould be before Ibn al-Cezerī’s arrival to Bursa.The brightest era of the qirā’ātand its institutionalisation was between XI-XIII centuries during the reign of the Ottoman Empire. Not only did training and teaching activities took place as seven and ten recitations, but authors also wrote books as supplementary references by depending on the works of the scholars such as Dānī, Shāṭıbī and Ibn al-Cezerī. Thus, the scholars made education practical and started to teach it as part of certain methods. The end of the 13th century was the time when sab‘a(seven) method based on seven recitations was superseded by ‘ashara(ten) method based on ten recitations. That is, the sab‘amethod was replaced by the ‘asharamethod in the country.The education of qirā’ātwhich were taught in expert institutions known as dār al-qurrāuntill the closure of madrasas was officially interrupted with the the law on unification of education on 3rd March 1924 in Turkey. The education of qirā’ātwas not officially given from the Republic of Turkey to 1968, but it was taught by self-abnegating scholars with their own efforts. The teaching of qirā’ātalmost disappeared due to some reasons such as education which wasn’t officially given by the state and the lack of encouragement for people interested in qirā’ātuntil 1968. The education of qirā’ātlater became official with the initiation of Tayyar Altıkulaç who was the vice president of religious affairs under the presidency of Mehmed Rüşdü Aşıkkutlu in 1968. At that time, a number of staffs were sent to the town Çifaruksa/Uğurlu in Of /Trabzon for the job training with the appointment of the presidency of religious affairs in order to get education from Aşıkkutlu. The specialized training course named as ‘Ashera-Taqrīb-Ṭayyibah’ was the first course about qirā’ātwith the opening of Istanbul Haseki Training Center by the presidency of religious affairs in 1976. The education of qirā’ātwas carried out by Aşıkkutlu who used Egypt method and Gürses used Istanbul method. These specialized training courses were made as periods of 3 years and trainees were begun to be admitted by taking an exam. The first students graduated who learned both methods at the end of the first period which was between 1976 and 1979. The presidency of religious affairs held the exam at a predetermined time for issuing in-service training certification to people, who have worked within its own institution, other institutions and in the private sector, and completed the education on ‘asharamethod with their own efforts and got a degree. This certification has been given to people who succeeded in the written and oral examinations. 184 people got the certification after taking the exam entitled as ‘the exam for external students in the ‘ashara-taqrībcourse’ which was taken place biennially and for the first time in 2010. When students have learned the fundamental principles of ‘ashara method, the first five-ten pages of the Qur’ān were read and indited with regard to distinguish narratives from each other with infirād method. ‘Asheraanalysis of the Qur’ān was indited and read with indirāc method for each student after being taught about certain issues such as the concepts of qirā’āt, its principles, and the grading of the imāmand rāvito students who get education with infirād method in qirā’āteducation in the country. Sources and methods used by scholars who are engaged in qirā’āteducation have become widespread in regions; and these methods have gone under the name of those regions.In this context, the science of qirā’ātwas taught with Istanbul and Egypt methods in the Ottoman Empire. These methods have still been valid in today’s Turkey. Sūfī profession stands for Istanbul method and qirā’āteducation is given with regard to this profession in notably Istanbul and several centers. The education of this profession is given in Pendik, Müftü Yusuf Karali and Haseki Abdurrahman Gürses training centers. Mehmed Rüşdü Aşıkkutlu who was one of the latest period scholars and Gönenli Mehmed are representatives of Egypt method. At the present time, Egypt method is represented as Atāullah profession by reason of the fact that it is commonly followed, adopted and conducted in the country.Nowadays, the edāmethod is used especially at the beginning of qirā’āteducation. Thus, student hears what instructor reads and gives a presentation. Instructors concentrate on the practice arzin the ongoing process and ease off on practice samʿaafter student implemented the lesson. At the present time, the curriculum followed in the qirā’āteducation is the same as the classic method in the country. The ‘Ashera, Taqrīb and Ṭayyibah’ methods were used in education. On the other hand, the person who recites should be a decent ḥāfiẓand know the science of tajweedwell in compliance with Hafs narrative of Asım and implement it. Notwithstanding that, there is the tajweedlesson in curriculum in order to strengthen implementations of the science of tajweed.

Bu çalışmada okul öncesi eğitimi hizmetkalitesi değerlendirmesi ve anaokulu seçimi problemi, Bulanık AnalitikHiyerarşi Süreci(AHP) ve Multi-Objective Optimazition on basis of RatioAnalysis (MOORA) yöntemleri ile incelenmiştir. Anaokulu seçimi, nitelkriterleri de içeren ve sübjektif yargıların karar sürecinde etkili olduğu birkarar problemi olması nedeniyle bulanık çok kriterli karar verme yöntemi ileincelenmiştir. Bu amaçla öncelikle anaokulu seçimi karar probleminde etkiliolan kriterler tespit edilmiştir. Belirlenen kriterlerin önem dereceleriBulanık AHP yöntemi ile belirlenmiştir. Kriterlerin önem derecelerininbelirlenmesinden sonra Bulanık MOORA yöntemi ile hizmet kalitesideğerlendirilerek anaokulu seçimi yapılmıştır. Bulanık AHP uygulanırken Chang’inbulanık sıralama yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın sonucunda karar kriterlerinden‘Öğretmenlerin mesleki nitelikleri ve tecrübeleri’, ‘Okuldaki eğitsel, sosyal ve kültürel faaliyetler’ ve ‘Okulun Fiziksel özellikleri ve temizliği’ kriterleri önemli kriterler olarak öne çıkmıştır.

Bu çalışmada okul öncesi eğitimi hizmetkalitesi değerlendirmesi ve anaokulu seçimi problemi, Bulanık AnalitikHiyerarşi Süreci(AHP) ve Multi-Objective Optimazition on basis of RatioAnalysis (MOORA) yöntemleri ile incelenmiştir. Anaokulu seçimi, nitelkriterleri de içeren ve sübjektif yargıların karar sürecinde etkili olduğu birkarar problemi olması nedeniyle bulanık çok kriterli karar verme yöntemi ileincelenmiştir. Bu amaçla öncelikle anaokulu seçimi karar probleminde etkiliolan kriterler tespit edilmiştir. Belirlenen kriterlerin önem dereceleriBulanık AHP yöntemi ile belirlenmiştir. Kriterlerin önem derecelerininbelirlenmesinden sonra Bulanık MOORA yöntemi ile hizmet kalitesideğerlendirilerek anaokulu seçimi yapılmıştır. Bulanık AHP uygulanırken Chang’inbulanık sıralama yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın sonucunda karar kriterlerinden‘Öğretmenlerin mesleki nitelikleri ve tecrübeleri’, ‘Okuldaki eğitsel, sosyal ve kültürel faaliyetler’ ve ‘Okulun Fiziksel özellikleri ve temizliği’ kriterleri önemli kriterler olarak öne çıkmıştır.

This study was carried out to determine the pair of materials with the best abrasion resistance in contact breakers in the electrical industry. Pin-on-disk wear test machine was used for tribological tests. For this purpose, 25wt.% long glass fiber reinforced and 40wt.% calcium carbonate added unsaturated polyester based thermoset composite material (25wt.%GF + 40wt.%CaCO3+UPET) was used as the disc material. As pin materials, unfilled poly-ether-sulfone (PES) polymer, 30wt.% glass fiber reinforced poly- phenylene-ether (PPE+SBS+30wt.%GF) composite and 15wt.% glass fiber reinforced poly-butylene- terephthalate/poly-ethylene-terephthalate mixture composite (PBT/PET+15wt.%GF) materials were used. Tribological experiments were carried out under dry sliding conditions and at room temperature. The experiments were carried out under pressure of 0.707, 1.415, 2.123 and 3.538 MPa and at a sliding speed of 0.5 m/s. As a result of wear and friction tests, friction coefficient and specific wear rates of materials used were determined. As a result of the experiments carried out, the highest wear rate was obtained in the unfilled PES polymer, while the lowest wear rate was obtained in PPE+SBS+30wt.%GF composite. As a result of the experiments carried out, PPE + SBS+30wt.%GF/25wt.%GF+40wt.%CaCO3+UPET thermoset composite pair has been determined as the most suitable material pair for use in contact breakers. Bu çalışma, elektrik sektöründe kontak kesicilerde aşınma direnci en iyi olan malzeme çiftini belirlemek için yapılmıştır. Aşınma deneyleri için pim-disk aşınma test cihazı kullanılmıştır. Bunun için çalışmada, disk malzemesi olarak %25 oranında uzun cam elyaf takviyeli ve %40 kalsiyum karbonat katkılı doymamış polyester esaslı termoset kompozit malzeme (%25CE+%40CaCO3+UPET) kullanılmıştır. Pim malzemeler olarak ise, katkısız poli-eter-sülfon (PES) polimeri, stiren-butadien-stiren elastomer katkılı ve %30 cam elyaf takviyeli poli-fenilen-eter (PPE+SBS+%30CE) kompoziti ve %15 cam elyaf takviyeli poli-butilen-tereftalat/poli-etilen-tereftalat karışımı kompozit (PBT/PET+%15CE) malzemeleri kullanılmıştır. Tribolojik deneyler, kuru kayma şartları altında ve oda sıcaklığında gerçekleştirilmiştir.Deneyler, 0,707, 1,415, 2,123 ve 3,538 MPa basınç altında ve 0,5 m/s kayma hızında yapılmıştır. Aşınma ve sürtünme deneyleri sonucunda, malzemelerin sürtünme katsayısı ve spesifik aşınma hızları belirlenmiştir. Gerçekleştirilen deneyler sonucunda, en yüksek aşınma hızı katkısız PES polimerinde elde edilirken en düşük aşınma hızı ise PPE+SBS+%30CE kompozitinde elde edilmiştir. Gerçekleştirilen deneyler sonucunda kontak kesicilerde kullanmak için PPE+SBS+%30CE/%25CE+%40CaCO3+UPET termoset kompozit çifti en uygun malzeme çifti olarak belirlenmiştir.

This study was carried out to determine the pair of materials with the best abrasion resistance in contact breakers in the electrical industry. Pin-on-disk wear test machine was used for tribological tests. For this purpose, 25wt.% long glass fiber reinforced and 40wt.% calcium carbonate added unsaturated polyester based thermoset composite material (25wt.%GF + 40wt.%CaCO3+UPET) was used as the disc material. As pin materials, unfilled poly-ether-sulfone (PES) polymer, 30wt.% glass fiber reinforced poly- phenylene-ether (PPE+SBS+30wt.%GF) composite and 15wt.% glass fiber reinforced poly-butylene- terephthalate/poly-ethylene-terephthalate mixture composite (PBT/PET+15wt.%GF) materials were used. Tribological experiments were carried out under dry sliding conditions and at room temperature. The experiments were carried out under pressure of 0.707, 1.415, 2.123 and 3.538 MPa and at a sliding speed of 0.5 m/s. As a result of wear and friction tests, friction coefficient and specific wear rates of materials used were determined. As a result of the experiments carried out, the highest wear rate was obtained in the unfilled PES polymer, while the lowest wear rate was obtained in PPE+SBS+30wt.%GF composite. As a result of the experiments carried out, PPE + SBS+30wt.%GF/25wt.%GF+40wt.%CaCO3+UPET thermoset composite pair has been determined as the most suitable material pair for use in contact breakers. Bu çalışma, elektrik sektöründe kontak kesicilerde aşınma direnci en iyi olan malzeme çiftini belirlemek için yapılmıştır. Aşınma deneyleri için pim-disk aşınma test cihazı kullanılmıştır. Bunun için çalışmada, disk malzemesi olarak %25 oranında uzun cam elyaf takviyeli ve %40 kalsiyum karbonat katkılı doymamış polyester esaslı termoset kompozit malzeme (%25CE+%40CaCO3+UPET) kullanılmıştır. Pim malzemeler olarak ise, katkısız poli-eter-sülfon (PES) polimeri, stiren-butadien-stiren elastomer katkılı ve %30 cam elyaf takviyeli poli-fenilen-eter (PPE+SBS+%30CE) kompoziti ve %15 cam elyaf takviyeli poli-butilen-tereftalat/poli-etilen-tereftalat karışımı kompozit (PBT/PET+%15CE) malzemeleri kullanılmıştır. Tribolojik deneyler, kuru kayma şartları altında ve oda sıcaklığında gerçekleştirilmiştir.Deneyler, 0,707, 1,415, 2,123 ve 3,538 MPa basınç altında ve 0,5 m/s kayma hızında yapılmıştır. Aşınma ve sürtünme deneyleri sonucunda, malzemelerin sürtünme katsayısı ve spesifik aşınma hızları belirlenmiştir. Gerçekleştirilen deneyler sonucunda, en yüksek aşınma hızı katkısız PES polimerinde elde edilirken en düşük aşınma hızı ise PPE+SBS+%30CE kompozitinde elde edilmiştir. Gerçekleştirilen deneyler sonucunda kontak kesicilerde kullanmak için PPE+SBS+%30CE/%25CE+%40CaCO3+UPET termoset kompozit çifti en uygun malzeme çifti olarak belirlenmiştir.

45. sayı kapak

45. sayı kapak

Leachate contain high levels of organic and inorganic pollutants, and may cause danger to the environment and human health by mixing with groundwater and surface waters by infiltration and/or runoff. In this study, the removals of COD and color, which are important parameters for the treatment and discharge of leachate, by photo-electro-Fenton method, was investigated under various operating conditions. Operational parameters that are important for the treatment and cost processes were determined and optimized. The effects of current density (10-50 A/m2) and pH (2.5-5.0) on COD and color removal from the leachate by photo-electro-Fenton method were investigated. For optimum experimental conditions (pH: 3, current density: 10 A/m2) maximum 79.75% COD (90 minutes) and 80.57% color (45 minutes) removal efficiencies were obtained with 11.02 and 5.50 kWh/m3 electrical energy consumption. These results showed that the photo-electro-Fenton method can be successfully applied on COD and color removal from leachate. Sızıntı suları yüksek düzeylerde organik ve inorganik kirleticiler içermekte, sızma ve/veya yüzeysel akış ile yeraltı sularına ve yüzeysel sulara karışarak çevre ve insan sağlığı açısından tehlike oluşturabilmektedir. Bu çalışmada, sızıntı sularının arıtımı ve deşarjında önemli parametrelerden olan KOİ ve rengin foto-elektro-Fenton yöntemi ile giderimi çeşitli işletme koşulları altında araştırılmıştır. Arıtma ve maliyet sürecinde önemli olan işletme parametreleri belirlenerek optimize edilmiştir. Sızıntı suyundan foto-elektro-Fenton yöntemi ile KOİ ve renk giderimi üzerine akım yoğunluğu (10-50 A/m2) ve pH (2.5-5.0) etkileri incelenmiştir. Optimum deneysel koşullar için (pH: 3, akım yoğunluğu: 10 A/m2) maksimum %79.75 KOİ (90 dakika) ve %80.57 renk (45 dakika) giderim verimleri 11.02 ve 5.50 kWh/m3 elektrik enerjisi tüketimleri ile elde edilmiştir. Bu sonuçlar, sızıntı suyundan KOİ ve renk giderimi üzerine foto-elektro-Fenton yönteminin başarı ile uygulanabileceğini göstermiştir.